نثر فنّی؛ دلایل و زمینه های شکل گیری ‏

آغاز نثر فنّی اگرچه مربوط به قرن ششم هجری است. اما بخش عمده ای ‏از پیشینه ی آن به زمینه های موجود در سده های پیش تر بازمی گردد. حشر و نشر ‏ایرانیان با زبان و فرهنگ عربی و اسلامی از طریق مدارس و مطالعات و اعمال و ‏شعائر روزانه، و نیز ترجمه ی متون عربی به فارسی از همان نخستین سال های ورود ‏اسلام به ایران، به طور تدریجی هم بر تغییر سبک خراسانی به عراقی در شعر، و هم ‏بر فرایند شکل گیری نثر فنّی از درون نثر مرسل تأثیر اساسی برجای گذاشت. ‏آموزش علوم متداول عصر، فعالیت در مشاغل دیوانی به خصوص دبیری در دربارها ‏و منشآت نویسی، تمرکز محفل های ادبی بر تفنّن طلبی ها و صناعت گری های شعری ‏نیز از عامل های تأثیر گذار بر نثر فنّی بود که علاوه بر افزودن بر تخصص ‏نویسندگان و توقّعات مخاطبان، ملازمات حرفه ها را نیز با نثر فنّی همراه ساخت. ‏تأثیرِ گذر زمان بر تغییر علائق، خودسانسوری، ملاحظات سیاسی، تجربیات متفاوت ‏فردی و افزایش گستر ه ی جهان بینی و اشراف بر فرهنگ ها را نیز نمی توان بر نثر ‏فنّی نادیده انگاشت.‏